UWV: Steeds meer 55-plussers aan het werk
belangrijke inzichten
-
Volgens het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) waren er in 2013 ruim 1,4 miljoen werkzame 55-plussers op de arbeidsmarkt. In 2022 is dit aantal gestegen naar ongeveer 2 miljoen. Deze stijging komt met name door de vergrijzing, maar ook door de toegenomen arbeidsparticipatie in alle leeftijdsklassen (15-75 jaar).
-
Binnen de groep 55-plussers werkt 81% van de 55-60 jarigen (in 2013: 70,8%) en 65% van de 60-65 jarigen (in 2013: 45,3%).
-
Door de uitstroom van personeel vanwege pensionering voorziet 16% van de werkgevers matige of grote problemen in 2023 voor hun bedrijf of organisatie. Met name in het openbaar bestuur werken relatief veel 55- en 60-plussers, net als bij vervoer en opslag en in de industrie. In de horeca werken relatief de minste 55-plussers.
-
Op dit moment wordt ongeveer drie kwart van de bevolking gezien als potentiële beroepsbevolking (15-75 jaar). De verwachting is dat dit in 2040 nog maar 70% is.
-
Daarnaast zijn 55-plussers over het algemeen vaker langdurig werkloos dan jongere leeftijdsgroepen. Dit komt onder andere doordat 55-plussers vaak langer recht hebben op WW.
-
Desalniettemin is het aantal 55-plussers met een WW-uitkering gedaald van 113.000 in 2013 naar ruim 48.000 in 2022.
- In dit artikel worden ook de uitdagingen en mogelijkheden rondom het aannemen van oudere werknemers uitgelicht.
- Tot slot worden er ook trends en ontwikkelingen over de arbeidsmarkt voor verschillende leeftijdscategorieën besproken met behulp van gegevens uit ArbeidsmarktInZicht.
Niet alle 55-plussers vinden werk
Ondanks de krapte op de arbeidsmarkt, lijkt niet elke 55-plusser uiterlijk één maand na afloop van de WW een baan te vinden. Mogelijke factoren zijn de kwaliteit van het solliciteren, niet kunnen of willen werken en belemmeringen door langdurige ziekte, een aandoening of handicap, en discriminatie. Uit onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) blijkt dat in 2018 ongeveer de helft van de werkzoekende 55-plussers discriminatie ervaren heeft tijdens het zoeken naar werk. Daarnaast hangt de terugkeer naar werk af van hoeveel kans iemand zichzelf geeft om weer aan de slag te gaan, maar ook of er een financiële noodzaak is om te werken. De zoekintensiteit en salariswensen lijken geen of hooguit een beperkte rol te spelen in de baankansen van diverse leeftijdsgroepen.
Werkgevers kunnen bij de zoektocht naar kandidaten bijvoorbeeld breder kijken en praktijkervaring en vaardigheden meer centraal stellen dan diploma’s. Als een werkgever zich zorgen maakt over (financiële) risico’s bij het aannemen van een wat oudere kandidaat, kan de werkgever mogelijk gebruik maken van een aantal regelingen. Zo kan de werknemer eerst op proef komen werken en kan de werkgever in aanmerking komen voor 3 tegemoetkomingen (Wet tegemoetkomingen loondomein; Wtl). Deze tegemoetkomingen zijn het lage-inkomensvoordeel (LIV), de tegemoetkoming verhoging minimumjeugdloon (jeugd-LIV) en het loonkostenvoordeel (LKV).
Ook is er een leerwerkloket dat werkgevers kan adviseren over scholing en ontwikkeling van (ouder) personeel. Bij dit leerwerkloket kunnen ook werkenden en werkzoekenden terecht voor hulp en ondersteuning. Hier kunnen zij zelf kijken welke vaardigheden belangrijk zijn bij meer dan 200 beroepen.
Arbeidsmarktcijfers per leeftijdscategorie
In deze paragraaf vindt u cijfers, grafieken en toelichtingen bij het werkloosheidspercentage, de netto arbeidsparticipatie en de werkzame beroepsbevolking voor drie verschillende leeftijdscategorieën. De leeftijdscategorieën die gebruikt worden zijn 15-25 jaar, 25-45 jaar en 45-75 jaar en het totaal.
(Tip: U kunt in de grafiek de regio van interesse selecteren. Ook is het mogelijk om de verschillende lijnen 'aan' of 'uit' te zetten door te klikken op de leeftijdscategorieën in de legenda.)
Het werkloosheidspercentage
In onderstaande grafiek ziet u de ontwikkeling van het werkloosheidspercentage sinds 2013 voor de verschillende leeftijdscategorieën in Nederland (15-25 jaar, 25-45 jaar, 55-75 jaar en het totaal van deze categorieën). Het totale werkloosheidspercentage is sinds 2013-2014 gedaald van 8,2% naar 3,5% in 2022. Opvallend is dat het werkloosheidspercentage binnen de leeftijdscategorie 15-25 jaar en 25-45 jaar toenam in het begin van de coronapandemie (2019 -2020). Dit is deels te verklaren door het sluiten van de horecasector waar veel jongere mensen werken. Tegelijkertijd bleef het werkloosheidspercentage van de 45-75 jarigen dalen; van 7,0% in 2013 naar 2,5% in 2022. Het werkloosheidspercentage van de 45-plussers is in 2022 het laagst van alle leeftijdscategorieën.
De netto arbeidsparticipatie
Uit data van het CBS blijkt dat de totale netto arbeidsparticipatie sinds 2013 is gestegen van 66,7% naar 72,2%. De netto arbeidsparticipatie is het aandeel van de werkzame beroepsbevolking in de bevolking (bestaande uit beroeps- en niet-beroepsbevolking). Met andere woorden: hoeveel procent van de bevolking (15-75 jaar) betaald werk heeft. Kijkende naar de losse leeftijdscategorieën valt op dat alleen binnen de groep 45-75 jarigen, de arbeidsparticipatiegraad is blijven stijgen ondanks de coronapandemie. De participatiegraad in deze leeftijdscategorie steeg van 55,1% in 2013 naar 61,2% in 2022 (zij het met een verminderde stijging tijdens de coronapandemie).
de werkzame beroepsbevolking
Tot slot ziet u in onderstaande grafiek de ontwikkeling van de werkzame beroepsbevolking sinds 2013. De werkzame beroepsbevolking is het aantal personen (15-75 jaar) met betaald werk. Opvallend is dat de werkzame beroepsbevolking met een leeftijd tussen de 45 en 75 jaar, is toegenomen met 17,9% (van 3,5 miljoen in 2013 naar 4,1 miljoen in 2022). De totale werkzame beroepsbevolking is in dezelfde periode daarentegen toegenomen met 13,2% (van 8,4 miljoen in 2013 naar 9,6 miljoen in 2022). Zoals eerder aangegeven is de stijging in de groep van 45-75 jaar deels te verklaren door de toegenomen vergrijzing, maar ook door de toegenomen arbeidsparticipatie in alle leeftijdsgroepen.
Lees verder
Benieuwd naar meer ontwikkelingen, prognoses en uitdagingen rondom 55-plussers op de arbeidsmarkt? Klik dan op onderstaande link om het volledige artikel van het UWV te lezen.
