Het ROA voert elke twee jaar een onderzoek uit naar de huidige en toekomstige ontwikkelingen op de Nederlandse arbeidsmarkt, waarbij ze telkens vijf jaar vooruitkijken. In 2023 is het meest recente ROA-onderzoek gepubliceerd, "De arbeidsmarkt naar opleiding en beroep tot 2028." Deze week heeft het ROA een update van dit onderzoek uitgebracht, waarbinnen de nieuwste prognoses van het CPB meegenomen zijn. In dit artikel geven we een kort overzicht van de belangrijkste inzichten en plaatsen we een link om het volledige onderzoek te downloaden. Voordat we dat doen, bespreken we kort de achtergrond van het onderzoek, het belang van de resultaten voor verschillende groepen, en enkele beleidsmatige aandachtspunten die uit de informatie naar voren komen.

Wat voor informatie is er uit dit onderzoek te halen?

Ondanks de langzame daling van de vacaturegraad blijft de arbeidsmarkt nog steeds behoorlijk krap. Dit is positief nieuws voor mensen die op dit moment op zoek zijn naar werk. Voor werkgevers is de krapte echter een uitdaging bij het vervullen van hun personeelsbehoefte. De huidige vacaturegraad is echter geen goede indicator voor de arbeidsmarktsituatie in de toekomst. Veranderingen in beleid en economie kunnen de arbeidsmarkt aanzienlijk beïnvloeden. Het ROA-onderzoek streeft ernaar informatie te verstrekken over de verwachte toekomstige verhouding tussen vraag naar en aanbod van vaardigheden.

Voor wie is deze informatie nuttig?

Deze informatie uit het ROA-onderzoek is voor verschillende doelgroepen nuttig:

• Jongeren en werkzoekenden kunnen hun studiekeuze baseren op de arbeidsmarktperspectieven van verschillende opleidingen op middellange termijn.
• Werkgevers kunnen hun wervingsstrategie en arbeidsvoorwaarden aanpassen bij een verwachte onbalans tussen vraag en aanbod.
• Arbeidsbemiddelaars en uitkeringsinstanties kunnen hun begeleiding en bijscholing aanpassen.
• Beleidsmakers kunnen beleid ontwikkelen om toekomstige knelpunten in personeelsvoorziening te verkleinen door bepaalde opleidingen te stimuleren.
• De prognoses zijn ook bedoeld voor het arbeidsmarktbeleid in ruime zin, zoals doelgroepenbeleid, verhoging van de arbeidsmarktparticipatie, en beleid voor de onderkant van de arbeidsmarkt.

Bestaande fricties op de arbeidsmarkt, zoals bij beroepen in de techniek en zorg, worden bij gelijkblijvend beleid alleen maar groter in 2028

Aandachtpunten voor beleid: vernieuwende grafieken over de huidige krapte versus de ontwikkeling van krapte

Binnen de update arbeidsmarktprognoses tot 2028 heeft het ROA ook enkele vernieuwende visualisaties opgenomen, waarbinnen huidige en verwachte knelpunten op de arbeidsmarkt tegen elkaar afgezet zijn. Deze visualisaties geven voor opleidingstypen en beroepsgroepen inzicht in de ontwikkeling van het arbeidsmarktperspectief. Namelijk of er een beweging richting evenwicht is, verdere verkrapping of verdere verruiming. Deze informatie is zeer interessant en toont aan dat:

1. Bestaande fricties op de arbeidsmarkt, zoals bij beroepen in de techniek en zorg, bij gelijkblijvend beleid alleen maar groter worden in 2028.
2. Voor verschillende opleidingstypen de arbeidsmarkt de komende jaren nog ruimer zal worden (m.a.w. het wordt voor werkzoekenden van deze opleidingstypen nog moeilijker om werk te vinden). Dit biedt kansen voor bij- en omscholing naar opleidingstypen met een beter arbeidsmarktperspectief.
3. De ene krapte op de arbeidsmarkt niet de andere krapte op de arbeidsmarkt is. Bij het kiezen van een studie of omscholing is het niet altijd het beste om alleen te kiezen voor een studie of baan omdat er nu veel vacatures zijn. Het is ook belangrijk om te kijken of beroepen aantrekkelijke kenmerken hebben op het gebied van een goed salaris of gunstige contracten.
    

Bekijk de visualisatie hieronder. 

Bron: ROA

Bron: ROA

Bron: LinkedIn - Michel van Smoorenburg (Internationaal arbeidsmarktanalist bij UWV)

meer lezen

Benieuwd naar het volledige rapport? Klik op onderstaande link.

 Update arbeidsmarktprognoses tot 2028

 Factsheet update arbeidsmarktprognoses tot 2028