Prinsjesdag 2024: Reflectie brede welvaart
prinsjesdag 2024
Tijdens Prinsjesdag 2024 werden de plannen van het nieuwe kabinet gepresenteerd. In een gezamenlijke uitgave, Reflectie brede welvaart: Prinsjesdag 2024, van het Centraal Planbureau (CPB), Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) wordt gereflecteerd op de plannen. In dit artikel geven we u de belangrijkste inzichten uit deze publicatie.
Belangrijkste inzichten
- Brede welvaart: De kabinetsplannen richten zich voornamelijk op het verbeteren van de brede welvaart in het hier en nu, met een focus op koopkracht, financiële bestaanszekerheid en woningbouw. Dit gebeurt ten koste van investeringen in de brede welvaart op lange termijn, zoals klimaatbeleid, onderwijs en innovatie.
- Koopkracht en financiële zekerheid: Het kabinet wil de koopkracht van huishoudens verbeteren en een stijging van de armoede voorkomen. Belangrijke maatregelen zijn de verlaging van het eigen risico in de zorg en het aanpakken van problematische schulden.
- Politiek vertrouwen: Er wordt ingezet op het herstellen van het vertrouwen in de overheid, onder andere door bestuurlijke hervormingen zoals de invoering van een Constitutioneel Hof en een correctief referendum. Maar vertrouwen hangt ook af van daadwerkelijke resultaten bij de oplossing van maatschappelijke problemen.
- Woningbouw en ruimtelijke ontwikkeling: Het kabinet reserveert extra middelen voor woningbouw, maar er is weinig aandacht voor de bredere samenhang met leefomgevingswaarden, zoals milieukwaliteit en infrastructuur.
- Klimaat en natuur: Bezuinigingen op klimaatbeleid en natuurherstel kunnen brede welvaart op lange termijn ondermijnen. De focus verschuift naar draagbaarheid voor bedrijven en burgers, maar de huidige maatregelen zijn mogelijk niet voldoende om de gestelde klimaatdoelen te halen.
- Internationale samenwerking: Het kabinet heeft minder aandacht voor de brede welvaart elders en richt internationale samenwerking vooral op nationale belangen, zoals migratie en asiel.
Welke plannen zijn er voor de arbeidsmarkt?
Wanneer we specifiek kijken naar de arbeidsmarkt dan zijn dit de belangrijkste doelen en maatregelen:
- Meer zekerheid op de arbeidsmarkt: Het kabinet streeft naar meer vaste contracten en betere regulering van uitzendwerk, wat bijdraagt aan de zekerheid van werknemers.
- Grip op arbeidsmigratie: Het kabinet wil arbeidsmigratie beperken, vooral waar het gaat om lage lonen en slechte arbeidsomstandigheden. Dit gebeurt onder andere via strengere regulering en het uitvoeren van het rapport-Roemer.
- Arbeidskrapte als knelpunt: De arbeidsmarktkrapte vormt een grote uitdaging voor het realiseren van de kabinetsdoelen, met name in de zorg en kinderopvang. Ondanks plannen voor bijna gratis kinderopvang en verlaging van het eigen risico, zal de vraag naar arbeid in deze sectoren toenemen, wat het moeilijk maakt om deze ambities te realiseren.
- Kinderopvanghervorming: Het plan voor bijna gratis kinderopvang leidt waarschijnlijk niet tot een toename in arbeidsparticipatie, maar eerder tot hogere kosten en lagere kwaliteit van kinderopvang, met negatieve gevolgen voor kansengelijkheid.
- Arbeidsmigratie als oplossing voor krapte: Hoewel er wordt gestreefd naar minder arbeidsmigratie, blijft het aantrekken van gespecialiseerde arbeidsmigranten essentieel om de krapte op de arbeidsmarkt op te vangen. Het is de vraag of de maatregelen effectief zullen zijn zonder de vraag naar arbeid te beperken.
meer lezen
Benieuwd naar de volledige reflectie van het SCP, CPB en PBL? Bekijk het via onderstaande link.
Reflectie brede welvaart: Prinsjesdag 2024
